05 czerwca, 2019

Szkło manganowe - prawie jak uranowe

Irydius poinformował mnie o nowym gatunku szkła, łudząco podobnym do szkła uranowego. Ma bardzo podobny, zielony odcień oraz wykazuje luminescencję w świetle UV, jednakże bez radioaktywności. Sama luminescencja charakteryzuje się brakiem żółtawej dominanty, specyficznej dla związków uranu, jest też bardziej intensywna:

Z lewej szkło uranowe, z prawej manganowe, u góry odpowiednio barwa luminescencji - przy szkle
manganowym jest bliżej błękitu, przy uranowym - bliżej żółci.
Do identyfikacji szkła potrzebny jest dozymetr, gdyż niektóre gatunki szkła uranowego mogą mieć podobne odcienie - por. na tej fotografii:

Kieliszek wykonano z manganowego szkła, nie wykazuje żadnej aktywności, natomiast widoczna w tle patera to szkło uranowe o barwie turkusowej. Związków manganu używano w przemyśle szklarskim już w XIX w. Mangan był tzw. odbarwiaczem, pozbawiającym masę szklaną zielonej barwy. Przedmioty z takiego szkła wystawione na długie działanie ultrafioletu (słońce, lampa kwarcowa) stopniowo nabierały ametystowej barwy. Ale to już inna historia. Dla nas istotne jest, by szkło uranowe identyfikować głównie na podstawie promieniowania, gdyż luminescencja może być myląca. Często też współczesne wyroby z IKEI mają dodawane substancje fluoryzujące i po samej barwie trudno je odróżnić od prawdziwego szkła uranowego. Na szczęści zarówno wzornictwo, jak i obecność nalepek z kodem kreskowym zdradza współczesny charakter wyrobu:

https://www.promoceny.pl/detail/carrefour-wazon-fala-109653/
Pomijam tutaj liczne wyroby ze zwykłego, zielonego szkła, łudząco podobnego do szkła uranowego, które ani nie wykazują luminescencji, ani nie emitują promieniowania jonizującego:
Zagadka - który wyrób nie jest ze szkła uranowego?

2 komentarze:

  1. Witam
    mój pierwszy zakup to wlanie piękne zielone szkło, niestety nie uranowe , po fakcie okazało sie ze zero luminescencji a po zakupie GM promieniowanie tła, a w opisie na eBayu sprzedawca twierdził co innego

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Lepiej kupować na naszym Allegro, większość sprzedających pokazuje foto w UV, albo przejść się na targ staroci lub do antykwariatu czy lumpeksu z dozymetrem :)

      Usuń

Jeśli znajdziesz błąd lub chcesz podzielić się opinią, zapraszam!

[komentarz ukaże się po zatwierdzeniu przez administratora]