Kondensatory i lampy elektronowe ze szkłem uranowym

Zupełnie przypadkiem trafiłem na ten oto wątek na forum Elektroda [LINK]. Omawiany jest w nim wysokonapięciowy (35 kV) kondensator o pojemności 25 pF, w którym doprowadzenia do okładek są zatopione w szkle uranowym. Oczywiście sporo jest tam błędnych poglądów na temat promieniowania, a talerzyk z uranową polewą nazwano "patologią". Sam kondensator można nabyć na Ebay za równowartość ok. 100 zł:

Szkło uranowe zastosowano jako uszczelnienie metalowych wyprowadzeń w próżniowej bańce kondensatora. Z tego co znalazłem w zachodnich serwisach internetowych, szkło uranowe ma dobre właściwości przylegania do metalu i rozszerzalności cieplnej, co jest istotne przy elementach wysokonapięciowych. Podczas produkcji kondensatora dobrze zwilża metalowe wyprowadzenia, zapewniając szczelność. Kondensatory tego typu stosowano m.in. w nadajnikach radiowych w układach wzmacniających i oscylatorach. Były rzadko stosowane z racji wysokiej ceny, dlatego tylko, gdzie się dało, stosowano niższe napięcia pracy i kondensatory z izolatorami ceramicznymi.  Poniżej na zdjęciu fluorescencja szkła uranowego w UV z diody LED:

Poszczególne modele różniły się pojemnością i napięciem pracy. Zdjęcie innego egzemplarza - Eimac VC-50-20 (50 pF 20 kV):

Kondensator taki przedstawiłem jedynie jako ciekawostkę z racji małej zawartości szkła uranowego, wysokiej ceny i konieczności sprowadzania z zagranicy.
Poniżej pomiar aktywności, niestety miernik wykalibrowany tylko w cps:

Dodatkowe informacje

• https://www.reddit.com/r/electronics/comments/738ein/uranium_glass_sealed_vacuum_capacitor_35kv_with/
• 
  
• https://www.etsystudio.com/listing/525396149/kondensator-ogromny-vintage-rury
• 
  
• https://en.wikipedia.org/wiki/Glass-to-metal_seal
• 
  
• http://g3ynh.info/comps/vac_caps.html
• 
  
• http://www.worldtubecompany.com/mm5/merchant.mvc?Screen=PROD&Store_Code=WTC&Product_Code=VC50-32&Category_Code=9

Tego typu uszczelnienia stosowano też w lampach elektronowych, np. w nadawczej triodzie  VT-127A tej samej firmy [LINK]. Lampę tą opracowano krótko przed II wojną światową i służyła m.in. w radarze SCR-268. Po wojnie większość zniszczono, aby odzyskać platynę [LINK]

Światło UV demaskuje elementy wykonane ze szkła uranowego, szczególnie dużo użyto go w dolnej części lampy, tam gdzie są wyprowadzenia katody żarzonej bezpośrednio. Boczne wyprowadzenia są do siatki sterującej i do anody (u góry lampy).

Moc dawki alfa+beta+gamma mierzona przy wyprowadzeniach wg Gamma Scouta wynosi 1,3-1,5 µSv/h (dla porównania, moje bibeloty z tegoż szkła dają 0,5-1 µSv/h na tym mierniku):

Lampy takie są zwykle bardzo drogie z uwagi na kosztowne surowce i rzadkość występowania (powyższy model widziałem za 295 $), zatem nie ma sensu celowego kupowania ich w charakterze źródła promieniowania. Co innego, gdy przypadkiem trafi w nasze ręce lub możemy kupić okazyjnie. Poniżej jeszcze inny model - JAN-750TL:

https://www.youtube.com/watch?v=PvwAiim38sc

Lampa nadawcza Eimac 100 TH:

Źródło

I na koniec - rurki Geisslera, w których zjonizowany rozrzedzony gaz emituje ultrafiolet, powodujący luminescencję szkła uranowego, z którego wykonana jest rurka:

https://www.youtube.com/watch?v=Yf_7dgnpN6E