Sondy pomiarowe firmy Polon

Do radiometrów produkowanych przez Zakład Urządzeń Dozymetrycznych Polon w Bydgoszczy (ob. Polon-Alfa Sp. z o.o.) przeznaczony jest szeroki asortyment sond pomiarowych, zarówno scyntylacyjnych, jak i licznikowych. Współpracują one z krajowymi przyrządami typu RUST, URL, RUM, URS i MSP, choć niektóre wymagają zasilania z dwóch przewodów i nie współpracują z typowymi miernikami. 

W 1979 r. dostępne były następujące modele sond (cyt. za Adam Piątkowski, Waldemar Scharf, Poradnik - elektroniczne mierniki promieniowania jonizującego ):

Przykładowe egzemplarze w/w modeli (cyt. za: ibidem):

Najczęściej spotkać się można z sondą SGB-1P do pomiarów skażeń emiterami gamma oraz wysokoenergetycznymi beta. Sonda zawiera 3 tuby Geigera typu STS-6 (SBM-19), stosowane też w monitorze RKP-1. Napięcie pracy 350-450V, powierzchnia czynna 115 cm2, gęstość powierzchniowa 50 mg/cm2:

Sonda  SGB-3P działa na tej samej zasadzie co SGB-1P, tylko wykorzystuje aż 6 liczników STS-6 (SBM-19), a jej powierzchnia czynna wynosi 300 cm2. Napięcie pracy 380V. Przeznaczona jest do pomiarów skażeń dużych powierzchni (stoły, podłogi, odzież) emiterami gamma i silniejszymi emiterami beta:

Sonda SGB-2P o charakterystycznej, trójkątnej obudowie z 3 licznikami okienkowymi BOH-45 (lub odpowiednik) służy do pomiaru skażeń emiterami alfa i beta (>100keV), napięcie pracy 400-650V, powierzchnia okienek ok. 3x5 cm2, gęstość powierzchniowa 3-4 mg/cm2.

Sam licznik BOH-45 produkcji krajowej wygląda tak:

Okienka licznika w powierzchni czołowej sondy:

Cyt za: Wiesław Gorączko, Ochrona radiologiczna, Warszawa 2011

Sonda SGB-1R zawiera jeden licznik typu BOH-45, znany z powyższej sondy. Powierzchnia czynna okienka 5 cm2, gęstość powierzchniowa i napięcie pracy j.w.:

Cyt. za: Izotopowa aparatura przemysłowa i radiometryczna - katalog 37R, Warszawa 1969.

Sonda licznikowa SGB-1DW do pomiaru promieniowania gamma i silnego beta, wyposażona w liczniki STS-5 (zakres do 100 mR/h) lub na życzenie, po zastosowaniu specjalnej wkładki, DOB-80 (do 1000 mR/h) albo DOB-50 (do 100R/h), napięcie pracy ok. 400V:

Sonda scyntylacyjna SSA-1P - scyntylator ZnS(Ag), napięcie pracy 750-1350V, powierzchnia czynna 75 cm2, możliwość współpracy z radiometrami URL i URS oraz specjalną wersją monitora EKO-C oznaczoną EKO-C/s:

https://www.polon-alfa.pl/pl/products/1988/SSA-1P

Sonda scyntylacyjna SSU-70, przeznaczona do pracy radiometrami URL-1 i 2, URS-3, zestawami systemu Standard-70 (np. ZAPKS-1) i zasilaczami wysokiego napięcia ZWN-2.5, ZWN-21 i ZWN-41, podłączana za pomocą dwóch przewodów (wysokie napięcie 600-1400V zasilające detektor, niskie napięcie 24V dla przedwzmacniacza), scyntylatory wymienne: ZnS(Ag), plastik, NaJ(Tl) w wersji osłoniętej lub nieosłoniętej, może być stosowana do pomiarów radiometrycznych oraz spektrometrycznych:

https://www.polon-alfa.pl/pl/products/1989/SSU-70-2

Sonda scyntylacyjna uniwersalna, z wymiennymi scyntylatorami w tym do pomiarów spektrometrycznych, zasilana napięciem 600-1400V przez pojedynczy przewód, współpracująca z radiometrami URL i RUST

http://polon-alfa.co.uk/pl/produkty/aparatura-dozymetryczna/sondy/sonda-scyntylacyjna-uniwersalna

Sonda neutronowa SSNT-1 i SSNT-2 z moderatorem parafinowym o średnicy odpowiednio 200 i 250 mm, detektorem scyntylacyjnym LiI(Eu), napięcie pracy 850-1400V, współpraca zarówno z miernikami przenośnymi (RUST), jak i stacjonarnymi (URL, URS), w tym starszymi z serii MSP.

Sonda zanurzeniowa SGB-1Z do pomiaru cieczy, wykorzystująca cienkościenny licznik szklany WAT-120 (BAK-65) o napięciu pracy ok. 1000V, wyposażona w układ formujący pozwalający na pracę z przewodem o długości 10m, a po przedłużeniu max do 25 m bez znaczącego wzrostu tła, licznik umieszczono w ażurowym koszu ochronnym, posiadającym na końcu ciężarek utrzymujący sondę w położeniu pionowym:

Cyt za: Wiesław Gorączko, Ochrona radiologiczna, Warszawa 2011.

Przy posługiwaniu się sondami należy pamiętać o ustawieniu odpowiedniego napięcia pracy, gdyż zbyt wysokie napięcie zniszczy sondę. Włączając miernik, najpierw włączamy zasilanie główne (bez wysokiego napięcia), następnie podłączamy sondę, ustawiamy wartość napięcia i włączamy zasilacz wysokiego napięcia. W większości mierników zasilacz WN jest włączany albo osobnym przyciskiem, oznaczonym HT (zasilacz z Systemu-70, radiometry URL) albo pokrętłem regulacji napięcia (radiometry RUST).