Sonda okienkowa LGO-7

Sonda ta należy do pierwszej generacji sprzętu dozymetrycznego produkowanego w Polsce na samym początku rozwoju rodzimej atomistyki. Egzemplarz z kolekcji Karola udostępniony via Quann.wikidot:

http://qann.wikidot.com/lgo7

Wykonano ją w 1962 r., podobnie jak omawiany poprzednio radiometr uniwersalny RUS-5. Stanowiła element całego kompletu sond, wyprodukowanych w niewielkich seriach:

• licznikowa beta-gamma LGM-2 (12 x STS-5/BOB-33 lub 3 x STS-6) - 50 szt.
• scyntylacyjna LS-3 - 15 szt.
• scyntylacyjna LS-5A (j.w.) - 20 szt. 
• licznikowa LP-2 z licznikiem proporcjonalnym RZP-40
• okienkowa LGO-1 
• okienkowa LGO-5 (3 liczniki okienkowe) - 50 szt.
• okienkowa LGO-7 (7 liczników okienkowych) - 50 szt.

Sondy te współpracowały z radiometrami RUS-4 i RUS-5 poprzez złącze o 9 pinach. 

Pod koniec lat 60. zostały zastąpione przez sondy SGB/SSU/SSA, współpracujące z radiometrami MSP/RUST/URL przez wtyk BNC-2,5, które są stosowane do dziś.

***

LGO-7 to sonda okienkowa, wykorzystująca aż 7 liczników G-M z okienkiem okrągłym, mających łączną  powierzchnię czynną 40 cm2. Liczniki zabezpieczono za pomocą żyłek przeciągniętych przez otwory w nakładce z tworzywa sztucznego, przykręconej do przedniego panelu sondy:

http://qann.wikidot.com/lgo7

Była to jedynie symboliczna osłona, ledwo zabezpieczająca przed włożeniem palca. Na czas nieużywania sondy okienka zakrywano pokrywką ze stali nierdzewnej, analogiczną do tej z sondy SGB-2P:

http://qann.wikidot.com/lgo7

W sondzie montowano różne typy liczników G-M: 

• AAH-55 (okienko 1,5 mg/cm2 +/- 0,5mg/cm2, co pozwala na wykrywanie zarówno niskoenergetycznego promieniowania beta, jak również większości cząstek alfa)
• BAH-55 (okienko 4 mg/cm2 +/- 0,5 mg/cm2, zapewniające czułość jedynie na emisję beta powyżej ok. 150 keV)
• BOH-45 (okienko 2,5-3,5 lub 3-4 mg/cm2 = czułość na emisję beta powyżej 150 keV)

Prezentowany egzemplarz ma licznik BAH-55, natomiast opis z katalogu Aparatura jądrowa - informator techniczny [1963] sugeruje zamienne AAH-55 lub BOH-45. W specyfikacjach podawanych w tym katalogu występują często nieścisłości i rozbieżności w stosunku do rozwiązań występujących w egzemplarzach. Sonda ma numer 063, nosi oznaczenia Biura Urządzeń Techniki Jądrowej

http://qann.wikidot.com/lgo7

Zastosowanie tak dużej liczby detektorów ograniczało zakres pomiarowy, zatem sondę wyposażono w specjalny układ gaszący, generujący impulsy, które skracały impuls wejściowy sondy. Pozwoliło to na rozszerzenie zakresu i wyprostowanie charakterystyki sondy.

***

Jest to jak dotąd jedyny egzemplarz LGO-7, z którym się spotkałem. Generalnie sondy tego systemu, podobnie jak współpracujące z nimi radiometry RUS-4 i RUS-5 produkowano w małych seriach i dość szybko były zastępowane nowszymi konstrukcjami, zatem niewiele z nich przetrwało do naszych czasów. Mogły też być kanibalizowane celem odzyskania liczników G-M i ponownego wykorzystania w innych, nowszych sondach. 

Sonda w oryginalnej wersji, z przyłączem na kabel wielożyłowy, ma dość ograniczone zastosowanie, gdyż współpracuje tylko z radiometrami RUS-4 i RUS-5, ewentualnie z jakimiś innymi przyrządami z tej epoki. Podłączenie jej do radiometrów serii RUST i URL albo Standard-70 wymagałoby znacznych przeróbek w układzie wejściowym sondy.

Jeśli dysponujecie egzemplarzem albo dokumentacją tej sondy lub innej z tego okresu, dajcie znać w komentarzach!