Miedziana tacka Esmaltes Garcia z glazurą uranową

Ten rok, wraz z końcówką poprzedniego, upłynie pod znakiem glazury uranowej na metalu. Prezentowana tutaj tacka jest już czwartym wyrobem metalowym pokrytym glazurą uranową. 

Znalazłem ją szukając metodą "na przyrządy", gdyż uranowy pomarańcz, jakkolwiek wyraźny, ginie w ogólnej pstrokaciźnie psychodelicznych wzorów. Tacka ma wymiary 20 x  10,3 x 1,5 cm i jest sygnowana znakiem hiszpańskiej wytwórni Esmaltes Garcia.

Wykonana jest z miedzi, co zdradza miejsce z odpryśniętą emalią:

Tacka nosi uszkodzenia, wynikłe najprawdopodobniej od nacisku masywnego obiektu o ostrej krawędzi. 

Podobnie jak w przypadku innych obiektów, gdzie obszary aktywne rozsiane są po całej powierzchni, dokonałem osobnych pomiarów pośrodku każdego z obszarów. Pomiar prowadziłem radiometrem MKS-01SA1M w trybie alfa, przy otwartej klapce:

Rozkład wyników wydaje się sugerować, że cała aktywność pochodzi od żółto-pomarańczowych zdobień, zaś odczyt na obszarach pomiędzy nimi, jakkolwiek znacznie wyższy od tła (30-40 rozp/min/cm2), powstaje w wyniku działania promieniowania rozproszonego, rozchodzącego się na wszystkie strony z sąsiadujących obszarów.

Wykonałem jednak pomiary za pomocą dozymetru scyntylacyjnego Radex Obsidian, używając trybu selektywnego pomiaru promieniowania gamma i beta. W tym trybie dozymetr najpierw mierzy emisję gamma (z plastikowym filtrem zasłaniającym scyntylator), a następnie łączną emisję (po odsłonięciu scyntylatora). Po wykonaniu obu pomiarów oprogramowanie odejmuje pomiar gamma od łącznego pomiaru beta+gamma i dozymetr wyświetla obie wartości - moc dawki gamma w µSv/h i aktywność beta w rozp/min/cm2. Pomiary tacki prezentują się następująco:

Jak widać, silna aktywność beta występuje tylko na zdobieniach i jest znacznie słabsza na innych obszarach, ale jednocześnie emisja gamma rozłożona jest dość równomiernie na całej powierzchni tacki. Pozwala to wysnuć wniosek, że cała tacka pokryta jest żółtopomarańczową glazurą uranową, na którą następnie nałożono grantowe, różowe i złote wzory, blokujące promieniowanie beta. 

Z uwagi na tą specyfikę źródła następne pomiary prowadziłem dozymetrami o detektorach pokrywających całą tackę lub co najmniej połowę:

• ANRI Sosna (bez klapki, 2 liczniki blisko siebie):
• lewa połowa - 10,5 µSv/h
• prawa połowa - 10,3 µSv/h
• środek (równolegle do dłuższej krawędzi) - 7,9 µSv/h
• RKP-1-2 (równolegle do dłuższej krawędzi):
• tryb pomiaru aktywności - 300 cps
• tryb pomiaru mocy dawki - 12 µSv/h
• EKO-C
• lewa połowa - 130-140 cps
• prawa połowa - 145-155 cps
• SSA-1P
• lewa połowa - 50 cpm
• prawa połowa - 53 cpm

Dla porządku zmierzyłem aktywność na spodzie tacki, pokrytym granatową emalią:

• RKP-1-2 - 14-16 cps
• EKO-C - 10-13 cps
• ANRI Sosna (równolegle do dłuższej krawędzi) - 0,84 µSv/h
• SSA-1P - 30 cpm

Jak widać, aktywność alfa wykrywana przez sondę SSA-1P dowodzi obecności glazury uranowej również na spodzie tacki. 

Byłaby to glazura w kolorze granatowym, z którym do tej pory się jeszcze nie spotkałem. 

Pomiary innymi dozymetrami przedstawiłem na tym filmiku - niestety nierówna powierzchnia tacki utrudnia zachowanie powtarzalnej geometrii układu pomiarowego, zwłaszcza dozymetrami o małym detektorze, jak miniaturowe mierniki scyntylacyjne.

Podsumowując, jest to jeden z najciekawszych wyrobów pokrytych glazurą uranową, jakie znalazłem na targu od początku istnienia bloga. Oprócz samego faktu występowania glazury uranowej na metalu jeszcze bardziej intrygujący jest granatowy kolor glazury na spodzie wyrobu. Jeśli kiedykolwiek spotkaliście się z takimi wyrobami lub tym kolorem glazury, dajcie znać w komentarzach!