Ekranowanie przed różnymi rodzajami promieniowania

Często spotykam się z nierozróżnianiem rodzajów promieniowania, a zwłaszcza z utożsamianiem promieniowania jonizującego i mikrofalowego. Poruszałem już kiedyś ten temat [LINK], teraz chciałbym się skupić na różnicach w ekranowaniu.

Promieniowanie jonizujące dzielimy na alfa, beta i gamma. Promieniowanie alfa zatrzyma kartka papieru, kilka cm powietrza, folia itp. Promieniowanie beta ekranujemy blachą albo szkłem lub grubym plastikiem. Promieniowanie gamma wymaga grubych osłon z żelaza, ołowiu, rtęci albo betonu.

Poniżej cegła ołowiana stosowana do budowy boksów ochronnych, zabezpieczających przed promieniowaniem gamma (grubość 10 cm, waga 10 kg):

Boksy ochronne w NCBJ w Świerku, zbudowane z takich cegieł:

A jak ekranujemy promieniowanie mikrofalowe? Wystarczy cienka metalowa blacha, a gdy wymagana jest przejrzystość - siatka metalowa o oczkach mniejszych niż długość fali. Przed promieniowaniem jonizującym nie ochroni wcale, natomiast mikrofale odcina skutecznie. Poniżej kilka przykładów:

• Kosmetyczna lampa M.E.L.Z. "Foton" do naświetlań ultrafioletem. składająca się z bańki z gazem, świecącym pod wpływem zmiennego pola elektromagnetycznego w owiniętym wokół niej przewodzie, zasilanym z generatora wielkiej częstotliwości. Lampa jest osłonięta drucianą siatką, mierząc jej oczka możemy w przybliżeniu ustalić długość fali.

Jeśli zdejmiemy tą siatkę, to lampa podczas pracy będzie powodować np. zakłócenia sprzętu dozymetrycznego:

• Osłona okna w kabinie kierowcy wojskowej stacji radarowej P-40 Agata. Blacha karoserii skutecznie ekranuje od mikrofal (tzw. klatka Faradaya), ale szyby wymagają zabezpieczenia siatką, gdyż mikrofale przechodzą przez szkło. Można zobaczyć w filii Muzeum WP - Muzeum Techniki Wojskowej przy ul. Powsińskiej.

Całość stacji - widoczne osłony na szybach kabiny:

Maska ochronna dla załóg stacji radarowych - podejrzewam, że kaptur jest z metalizowanej tkaniny, a osłona twarzy i uszu z siatki metalowej (ekspozycja Obiektu Alfa).

Jak widać, osłona przed promieniowaniem mikrofalowym jest dużo cieńsza niż osłona przed promieniowaniem jonizującym, może być nawet ażurowa, a i wówczas - jeśli oczka są mniejsze niż długość fali -  skutecznie pełni swoją funkcję.