Jaki dozymetr wybrać - w skrócie

Atak Rosji na Ukrainę, poza zajęciem Czarnobylskiej Strefy Wykluczenia, przyniósł w ostatnich dniach ostrzał elektrowni jądrowej w Zaporożu i pożar budynku szkoleniowego na jej terenie, który na szczęście został już ugaszony. 

https://wiadomosci.gazeta.pl/wiadomosci/7,114881,28183144,wojna-w-ukrainie-pozar-na-terenie-zaporoskiej-elektrowni-jadrowej.html

Jak do tej pory nie ma na terenie Polski zagrożenia radiologicznego, o czym pisałem również w poprzednim wpisie. Mimo to obserwuję w ciągu ostatniego tygodnia zwiększone zainteresowanie sprzętem dozymetrycznym. Moje stare ogłoszenie z dozymetrem Terra-P sprzedanym pół roku temu nadal wyświetla się w Google i otrzymałem już 11 zapytań.

 Z Allegro zniknęły rentgenometry KOS-1 a nabywców znajdują nawet kolorymetry PK-56 z dozymetrami chemicznymi DP-70, które przedtem "wisiały" w serwisie miesiącami w bardzo niskich cenach. Generalnie na rynku zostały tylko przyrządy, które trzeba sprowadzać z Chin i czekać co najmniej 2 tygodnie. Nieliczne dostępne w kraju egzemplarze tanich chińskich mierników osiągają absurdalne ceny nawet 1000 zł:

Ponieważ dostaję dużo pytań, który miernik wybrać, sporządziłem wykaz najpopularniejszych dozymetrów na Allegro wraz z krótkim opisem:

• GMV-2 - najtańszy, wystarczy do orientacyjnego pomiaru tła - https://allegro.pl/oferta/przenosny-uchwyt-licznika-geigera-gmv2-11884231818
• FS-2011 i klony w innych wersjach obudowy - nieco czulszy dzięki otworom w obudowie, które pozwalają również mierzyć skażenia, choć raczej o większych aktywnościach - https://allegro.pl/oferta/detektor-promieniowania-jadrowego-licznik-geigera-11901543510
• JD-3001 - umiarkowana czułość z racji mniejszego licznika o grubszej ściance, ale za to ma funkcję zapisywania wyników w dowolnych odstępach czasowych, co pozwala wykorzystać go jako stały monitoring promieniowania - https://allegro.pl/oferta/wielofunkcyjny-licznik-geigera-jd-3001-11149164237
• Quartex II - od biedy do pomiaru tła - https://allegrolokalnie.pl/oferta/dozymetr-quartex-ii-p55
• BR-9A - ZDECYDOWANIE OMIJAĆ, bo mierzy tylko pole elektromagnetyczne (EMF), a nie promieniowanie jonizujące i ma mylny opis, że to licznik Geigera (zgłaszajcie proszę do Allegro!) - https://allegro.pl/oferta/br-9a-detektor-promieniowania-licznik-geigera-11248280881
• GMV-2s - bardziej efektowna wersja dozymetru z pierwszej pozycji, niestety kolorowy wyświetlacz lubi padać w transporcie z Chin - https://allegro.pl/oferta/promieniowanie-jadrowe-licznika-geigera-11896564094
• BR9C - hybryda BR-9A mierzącego tylko pole elektromagnetyczne (EMF) i BR-9B, który mierzy tylko promieniowanie jonizujące - moim zdaniem niepotrzebnie dopłacamy za dodatkową funkcję, ale do monitorowania tła naturalnego wystarczy - https://allegro.pl/oferta/br-9c-detektor-promieniowania-licznik-geigera-11282973221

Na tym lista kieszonkowych mierników, które obecnie można kupić, praktycznie się kończy. Uprzedzając pytania, nie mam obecnie żadnych nadmiarowych dozymetrów na sprzedaż. Prowadzę jednak stały monitoring poziomu promieniowania:

• moc dawki gamma
• łączna aktywność beta+gamma w powietrzu
• aktywność alfa+beta+gamma opadu dobowego zbieranego wacikiem z powierzchni balkonu, szyb i parapetów
• aktywność alfa+beta+gamma opadu dobowego absorbowanego na węglu aktywnym na balkonie

Jak do tej pory, moje pomiary nie wskazały wzrostu poziomu promieniowania powyżej tła naturalnego. Godzinę temu mierzyłem wysokoczułym radiometrem Inspector Alert aktywność:

• w powietrzu 7 cm nad powierzchnią balkonu
• węgla aktywnego, wyłożonego w kuwecie na balkonie przez ostatnie 20 godzin
• wacika, którym przetarłem szybę od strony zachodniej

Wyniki oscylowały między 39 a 48 imp./min, czyli dokładnie tyle samo, ile tło naturalne zliczane tym miernikiem na ołowianej płytce. Do pomiarów polecam węgiel kokosowy, używany w gorzelnictwie:

Zalecam również śledzenie strony Państwowej Agencji Atomistyki, na której mamy podgląd danych z każdej stacji pomiarowej (ostatnie 24 h co 1 h):

https://www.gov.pl/web/paa/sytuacja-radiacyjna

Oczywiście, jeśli macie jakieś pytania lub wątpliwości, proszę o kontakt przez formularz bloga. Zawsze postaram się doradzić, a póki co apeluję - nie ulegajmy panice!

***

Dziś rano dokonałem pomiarów aktywności powietrzu oraz aktywności powierzchniowej w dzielnicy Koło w Warszawie - wszystkie odczyty były w normie. Pamiętajmy też, by pomiarów dokonywać z dala od powierzchni granitowych (bruk, elewacja, pomnik), ponieważ granit zawiera śladowe ilości naturalnych pierwiastków promieniotwórczych i zawsze podwyższa tło. Doskonale ilustruje to poniższe zestawienie: 

Od lewej: pomiar w powietrzu, na trawie, na betonowej płycie chodnikowej, na asfalcie,
na kostce granitowej, na kostce Bauma, na murku z kamieni granitowych, na bruku granitowym