Spintaryskop Crookesa został wynaleziony w 1903 r. przez Williama Crookesa, twórcę m.in. lampy katodowej i odkrywcę talu. Jest to pomoc szkolna pozwalająca obserwować błyski światła (scyntylacje) pod wpływem promieniowania alfa. Urządzenie składa się z preparatu polonu-210 (silny emiter cząstek alfa, 1 mg emituje ich tyle co 4,5 g radu-226), ekranu scyntylacyjnego (siarczek cynku domieszkowany srebrem) i szkła powiększającego (tu 8x). Cząstki alfa emitowane przez polon powodują błyski światła na ekranie, widoczne pod lupą. W przypadku preparatów o niewielkiej aktywności błyski te można liczyć. Na tej samej zasadzie działały farby świecące - rad powodował masowe scyntylacje siarczku cynku, zlewające się w ciągłe światło oświetlające wskazówki i tarczę zegarka.
Polon ulega rozpadowi alfa, zatem nie jest potrzeba bardzo masywna obudowa, jak w przypadku np. radu, emitującego wszystkie 3 rodzaje promieniowania. Metoda scyntylacyjna jest jedną ze starszych metod detekcji promieniowania, stosował ją już m.in. Rutherford podczas słynnego eksperymentu, podczas którego cząstki alfa z radu rozbiły atomy azotu.
Spintaryskopy mają ograniczony czas użyteczności z uwagi na spadek aktywności polonu (czas półrozpadu 138 dni, czyli po 10 okresach izotop faktycznie zanika). Również kryształy siarczku cynku ulegają stopniowej destrukcji i tracą zdolność scyntylacji. Poniżej parę zdjęć spintaryskopu polskiej produkcji:
Inny egzemplarz - fot. z Wikipedii:
 |
| https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/f/f3/Spinthariscope.jpg |
 |
| Współczesny produkt, źródło z 4 kBq Ra-226 - sklep |
Spintaryskop można wykonać we własnym zakresie, ale to materiał na osobny wpis.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz
Jeśli znajdziesz błąd lub chcesz podzielić się opinią, zapraszam!
[komentarz ukaże się po zatwierdzeniu przez administratora]