Wszyscy znamy produkowany w zakładach Belwar na Białorusi dozymetr RKSB-104, występujący też jako Radian, zwłaszcza w wersji eksportowej. Tymczasem miernik ten produkowano również na Ukrainie w Równieńskiej Radio-Technicznej Fabryce w Równem jako RKGB-01 "Gorin". Nazwę wzięto od rzeki Horyń (ukr. Горинь Horyń, biał. Гарынь Haryń, ros. Горынь Goryń), która przepływa przez Białoruś i Ukrainę Fabryczna instrukcja wspomina o staraniach, jakich dołożyli inżynierowie z tych zakładów, aby jak najszybciej zaprojektować miernik i pomóc ludności poszkodowanej przez awarię w Czarnobylu. Instrukcja zachęca również do przesyłania opinii, które pomogłyby udoskonalić miernik i obiecuje, że wkrótce te dozymetry będą miały 4 funkcje zamiast 3. Dziwne, gdyż mój egzemplarz z 1991 r. (nr A860) ma już wszystkie 4 funkcje (pomiar gamma, beta, aktywności cezu i dozymetr progowy), choć wg instrukcji nie powinien mieć opcji pomiaru aktywności Cs-137. Może drukowali stare instrukcje, nawet jak produkowali nowsze wersje miernika?
Parametry techniczne dozymetru są identyczne z RKSB-104, zarówno jeśli chodzi o zakres pomiarowy, dopuszczalny błąd pomiaru (w zależności od energii promieniowania gamma 25 lub 45%), czas nieprzerwanej pracy na baterii (12 h), resurs (min. 4000 h) i "czas służby" (10 lat, dla porównania Biełła 9 lat, Master-1 6 lat). Obsługa jest identyczna jak RKSB-104, łącznie z tymi nieszczęsnymi mikroprzełącznikami na dolnym panelu, które zmieniają tryb pracy (gamma/beta/aktywność i progi dozymetru progowego). Jedyną zauważalną różnicą jest brak gniazda sondy zewnętrznej, do którego można było również podłączyć głośniczek. W dozymetrze jest również ów zagadkowy mikroprzełącznik oznaczony BD, który wyłącza przetwornicę wysokiego napięcia celem podłączenia sondy zewnętrznej z własnym zasilaniem - tylko że gniazda sondy brak!
Reszta po staremu, też się przyda ściągawka z ustawień mikroprzełączników:
Tylko instrukcja jakaś taka kryzysowa, niechlujnie zszyta zszywką:
Ale nawet rok produkcji nie odbiega od innych egzemplarzy: 1991 r. (większość typowych RKSB-104 zrobiono w latach 1990-1992). W kwestii wad i zalet odsyłam do notki o RKSB-104.
Na filmiku porównanie pracy obu dozymetrów - pomijając nieznaczne różnice w wartości pomiarów, inny jest dźwięk zakończenia pomiaru, choć poszczególne RKSB-104 też się różnią jego tonem i głośnością:
Dobrze, że instrukcja jeszcze przetrwała. Zawsze jest potrzebna :) Swoją droga bardzo przydatne urządzenie. Pozdrawiam.
OdpowiedzUsuń