Katastrofa rakiety 9М730 Buriewiestnik w Rosji

Dnia 8.08.2019 r. na terenie poligonu rakietowego w pobliżu wsi Nionoksa k. Siewierodwińska doszło do wypadku podczas testów nowego strategicznego pocisku rakietowego z napędem jądrowym. Tak, z napędem jądrowym. Próby zastosowania reaktora jądrowego do napędu samolotów i rakiet prowadzono podczas zimnej wojny, jednak rezultaty były niezadowalające i prace zarzucono [LINK]. Większość napędów wykorzystywało reaktor jako źródło ciepła ogrzewającego czynnik roboczy wyrzucany przez dyszę.

Pocisk 9М730 Buriewiestnik został opracowany w zeszłym roku, a jego nazwę, pochodzącą od burzyka (morskiego ptaka), wybrano w... publicznym głosowaniu. Rakieta ma mieć ogromny zasięg i być zdolna do przenikania przez systemy obrony rakietowej. Napęd - "izotopowy na paliwo ciekłe" czyli albo miniaturowy reaktor ogrzewający czynnik roboczy albo generator termoizotopowy wykorzystujący ciepło rozpadającego się izotopu (niektóre izotopy podczas rozpadu wytwarzają temperaturę rzędu setek stopni C, np. pluton). Strona rosyjska nie udostępnia zbyt wielu informacji, zarówno o samej rakiecie, jak i o wypadku. Wiadomo tylko, że doszło do eksplozji (paliwa?), podniósł się poziom radiacji, a kilka ofiar - pracowników Rosatomu - z objawami choroby popromiennej przewieziono do specjalistycznej kliniki w Moskwie. Podawana liczba rannych waha się od 3 do 6 osób, zabitych między 5 a 8.

W okolicach poligonu ludność już gromadzi zapasy jodu, zaś artykuły na polskich portalach informacyjnych powielają jeden komunikat i straszą "skażeniem promieniowaniem". Promieniowaniem nie można skazić, tylko najwyżej napromieniować, skazić można emiterami promieniowania, trzymajmy się fachowej nomenklatury i nie siejmy paniki. Monitoring promieniowania Państwowej Agencji Atomistyki nie wykazuje podniesienia się tła promieniowania LINK]. Na stronie Radioactive@home również wszystko w normie. Niestety brak czujników z tego projektu w bezpośrednim sąsiedztwie Siewierodwińska.

Moje pomiary mocy dawki gamma w powietrzu również nie wykazują wzrostu tła. Jeżeli nawet doszło do zdarzenia radiacyjnego, to ilość izotopów, które mogłyby się uwolnić, jest o wiele rzędów wielkości mniejsza niż w przypadku wybuchu nuklearnego emitującego ogromne ilości produktów rozpadu materiału rozszczepialnego lub poważnej awarii w rodzaju Czarnobyla, gdzie płonący reaktor wiele dni zieje rozżarzonym radioaktywnym pyłem. Tego typu awarie są bardzo szybko wykrywane przez czujniki na całej Ziemi, szczególnie wybuchy bomb wodorowych, o silnym opadzie globalnym, przemieszczającym się poprzez prądy powietrza w górnej warstwie atmosfery.
Tutaj zdarzenie miało miejsce 8 sierpnia, dziś jest 13 i krajowa sieć czujników, oparta o stacje ASS-500 nic nie wyłapała. Po wypadku nastąpiło bardzo szybkie rozcieńczanie izotopów w atmosferze, stąd skok mocy dawki do 0,45-2 µSv/h na samym poligonie trwał krótko i wrócił do normy po 2,5 godzinach. Oczywiście monitoruję sytuację i melduję na bieżąco, jednocześnie przestrzegam przed braniem jodu na własną rękę i stosowaniem różnego rodzaju domowych specyfików. Przedawkowanie jodu, szczególnie u dzieci, może być przyczyną ciężkich zatruć - pisałem o tym podczas rzekomej awarii w Belgii - [LINK].

Kolejny pomiar, wykonany 17 sierpnia 2019 r. - wszystko w normie, dla tego miernika (RKP-1-2) tło waha się między 2 a 5 impulsów na sekundę w zależności od warunków lokalnych:

A na deser trochę linków straszących "nowym Czarnobylem"

https://www.tvp.info/43896407/tajemnicza-eksplozja-na-poligonie-w-rosji-mogla-wybuchnac-rakieta-z-napedem-jadrowym

Urocze pociski z doklejonymi w fototoszopie "koniczynkami":

https://wiadomosci.dziennik.pl/swiat/artykuly/604895,rosja-reuters-poligon-wybuch-rakieta-naped-jadrowy-putin.html

https://www.rmf24.pl/fakty/swiat/news-tajemnicza-eksplozja-na-rosyjskim-poligonie-to-pocisk-z-nape,nId,3143628

Informacja o 30-minutowym wzroście tła do 2 µSv/h przy limicie 0,6 (normalne tło zwykle 0,1-0,2)

https://polskatimes.pl/rosja-przyznaje-eksplozja-w-bazie-rakietowej-to-wybuch-jadrowy-zginelo-5-pracownikow-rosatomu-sprzeczne-informacje-nt-skazenia/ar/c1-14344235

Moc dawki 0,6 µSv/h oznacza, że w ciągu doby otrzymamy 14,4 µSv, co daje rocznie 5,25 mSv przy typowej rocznej dawce w Polsce od wszystkich źródeł 3,5 mSv:

http://dydaktyka.fizyka.umk.pl/PDF/MSC/Materialy/Liceum-IV/naturalne/tlo_naturalne.htm

Mapka terenu i wyjaśnienie, że doszło do zapłonu paliwa i następnie detonacji

https://www.tvn24.pl/wiadomosci-ze-swiata,2/rosja-na-poligonie-mogla-wybuchnac-rakieta-z-napedem-jadrowym,960399.html

https://wiadomosci.wp.pl/tajemniczy-wybuch-w-rosji-to-mogl-byc-pocisk-z-napedem-jadrowym-6412447891359873a