Ceramika Sarreguemines model Rockingham wzór Nankin

Przeszukując kartony na targach staroci za pomocą "żelazka" RKP-1-2 parę razy znalazłem naczynia pokryte czarną glazurą w charakterystyczny żółtawy nadruk, uzupełniony malutkimi emaliowanymi kropkami. Odczyt nie był duży i pojawiał się tylko w miejscu nadruków, rezygnowałem więc z zakupu, polując na znacznie bardziej aktywną, czarną glazurę uranową. Ostatecznie jednak kupiłem duży imbryk, a potem od Adama z qann.wikidot.com (pozdrowienia!) otrzymałem mlecznik w tym samym stylu. Później jeszcze trafiały się talerzyki i filiżanki, jednak nie kupowałem z uwagi na niekorzystny stosunek aktywności do ceny. Po wstępnych pomiarach naczynia powędrowały na półkę i dopiero dziś, z okazji "czyszczenia magazynów" mogę je Wam przedstawić.

Producentem jest znana francuska wytwórnia Sarreguemines, której wyroby już parokrotnie gościły na łamach bloga [LINK]. Sygnatury są ledwie czytelne, na szczęście wzór jest na tyle charakterystyczny, że do identyfikacji mógł posłużyć Obiektyw Google. Prezentowana ceramika to model nazwany Rockingham, zaś wzór Nankin, z racji podobieństwa do nadruków na XIX-wiecznych chińskich parawanach. 

Początkowo myślałem, że aktywność pochodzi od emaliowanych kropek, które choć nie świecą w UV 390 nm, to ulegają rozjaśnieniu w 365 nm. Jednak miniaturowa sonda okienkowa UABG-1 nie wykazała podwyższonego poziomu promieniowania, choć jej okienko idealnie pokrywa te elementy.

Szybkie pomiary najpopularniejszymi dozymetrami prezentują się następująco:

Pomiary szczegółowe wykazują jedynie niskoenergetyczną emisję beta i gamma - wszystkie były prowadzone odsłoniętym detektorem.

• Dozymetry z licznikiem cylindrycznym:
• ANRI Sosna (2 liczniki blisko) - 2,53 µSv/h
• Prypeć 2,45 µSv/h
• RKP-1-2 - 30 cps
• Dozymetry z licznikiem okienkowym:
• MKS-01SA1M:
• tryb alfa - 600 rozp/min/cm2  
• Radia Scan 701A
• tryb alfa - 388,6 rozp/min/cm2 (łączna emisja 480,3 rozp/min/cm2)
• Inspector Alert - 1946 cpm (tło 30-50 cpm), denko 67 cpm
• EKO-C (pancake) - 52 cps
• Aloka TGS-133 - 1800 cpm
• Dozymetry scyntylacyjne:
• Radex Obsidian: 0,11 µSv/h + 181 rozp/min/cm2

Różnice w powyższych pomiarach wynikają zarówno z różnej czułości poszczególnych dozymetrów, a także z różnic w rozmiarach powierzchni czynnej detektora, obejmującej większy lub mniejszy obszar uranowych zdobień.

***

Drugim wyrobem w tym stylu jest mlecznik, stosunkowo często pojawiający się na rynku wtórnym w zestawie z innymi wyrobami - czajniczkami i filiżankami.

Wzór jest trochę lepiej zachowany:

Na dnie widać ślad sygnatury, niestety glazura pokryła prawie wszystkie litery:

Pomiary są praktycznie identyczne, stąd nie będę ich tutaj powtarzał. 

Wyroby tego typu są dość popularne, choć jednocześnie osiągają dosyć wysokie ceny, co czyni ich zakup nieopłacalnym, jeśli zależy nam tylko na walorach dozymetrycznych, a nie dekoracyjnych czy użytkowych:

https://www.olx.pl/d/oferta/filizanka-i-mlecznik-sarreguemines-CID4042-IDZi7Fj.html

https://www.selency.nl/p/DXH742DE/sarreguemines-rockingham-black-earthenware-teapot-1900

https://www.selency.nl/p/H65W4FDB/tea-service-sarreguemines-rockingham-model-xixth-century

https://fr.todocoleccion.net/antiquites/antiguo-servicio-te-o-merienda-sarreguemines-modelo-rockingham-anterior-1900~x401906049

https://www.etsy.com/pl/listing/1619173075/antyczny-xix-wieczny-francuski

Podobne wzory mieli w swej ofercie również inni producenci, jednak nie mam danych co do aktywności - poniższy brytyjski czajnik nieznanego producenta ma ten sam kolor nadruku, podobny wzór i emaliowane kropki:

https://www.olx.pl/d/oferta/stary-angielski-czarny-dzbanek-do-herbaty-recznie-malowany-england-CID4042-IDIis47.html?isPreviewActive=0&sliderIndex=1

Wyroby te przedstawiłem w charakterze ciekawostki, jako nietypowy przykład stosowania uranowych zdobień - zwykle oblewano uranową glazurą całe naczynie bądź malowano na nim różne wzory, tutaj zaś mamy przykład maszynowego nanoszenia cienkiej warstwy przez jakiś szablon. Aktywność tej glazury jest niska, ale wystarczająca dla uzyskania wyraźnego odczytu na wszystkich dozymetrach z odsłoniętym licznikiem cylindrycznym, a tym bardziej okienkowym. 

Jeśli spotkaliście się z podobnymi wzorami na ceramice lub macie uwagi co do powyższego wpisu, dajcie znać w komentarzach!

***

Zachęcam też do wspierania bloga, zarówno pośrednio, poprzez zakup dozymetrów [LINK], jak i bezpośrednio, przez Patronite lub BuyCoffeeTo