Przyrząd ten należy do serii trzech przyrządów pomiarowych, różniących się funkcjonalnością:
- QA060 - dozymetr promieniowania jonizującego
- QA062 - miernik pola elektromagnetycznego (EMF)
- QA063 - przyrząd kombinowany: dozymetr z miernikiem EMF
Ten podział przywodzi na myśl rodzinę mierników BR-9, gdzie wersja A oznaczała miernik EMF, wersja B dozymetr omawiany na blogu [LINK], zaś C przyrząd kombinowany. Powoduje to ryzyko pomyłki przy zakupie na Aliexpress, ponieważ opisy ofert są często nieprecyzyjne i używają określenia "licznik Geigera" w odniesieniu do mierników EMF. Warto zatem uważnie sprawdzać ofertę i spośród dostępnych wariantów produktu wybrać QA060, a nie QA062 - pomocna w tym będzie cena: mierniki EMF są najtańsze, zaś przyrządy kombinowane najdroższe.
Przyrząd mierzy moc dawki oraz łączną dawkę promieniowania gamma i silniejszego beta, należy więc do najpopularniejszej obecnie "szkoły" budowy dozymetrów. Detektorem jest szklany licznik G-M typu J302βγ, stosowany m.in. w Voltcraft Gamma Check A [LINK].
 |
| https://www.eevblog.com/forum/projects/qa060-geiger-muller-radiation-detector-teardown/ |
Wynik podawany jest na kolorowym wyświetlaczu, na którym widzimy:
- bieżącą moc dawki w µSv/h
- uśrednioną moc dawki z ostatnich 5 minut (Avg)
- maksymalną moc dawki od ostatniego uruchomienia (Max)
- próg alarmowy mocy dawki (Ala), domyślnie 1µ Sv/h
- wykres mocy dawki z ostatnich 2 minut (zielony, jeśli nie przekracza progu, po przekroczeniu zmienia kolor na czerwony)
- łączną dawkę w µSv (Acc)
- stan naładowania akumulatora
- kontrolkę dźwięku (impulsów oraz alarmu)
- tekstową informację o bezpieczeństwie bieżącej mocy dawki (safe/over) w odniesieniu do progu
Przyrząd obsługujemy za pomocą trzech przycisków:
- Light/Power - wyłączenie wyświetlacza, długie wciśnięcie - włącznik
- Hold - zatrzymanie pomiaru
- Bee/Set - włącznik dźwięku (jednocześnie impulsów i alarmu), długie wciśnięcie - wejście do ustawień.
W menu ustawień mamy następujące pozycje, które przewijamy przyciskiem [Light/Power], a modyfikujemy za pomocą [Bee/Set]:
- Language - język (angielski lub chiński)
- Alarm - próg alarmu mocy dawki (0,01-999,99 µSv/h)
- kolejne cyfry do modyfikacji przewijamy przyciskiem [Light/Power], a wartość danej cyfry zmieniamy przy pomocy [Bee/Set]
- przez tą pozycję możemy przeskoczyć na 2 sposoby:
- zanim w nią wejdziemy - przyciskiem [Hold]
- gdy już w nią wejdziemy, też przyciskiem [Hold]
- przeklikując się przez kolejne cyfry przyciskiem [Light/Power]
- Accumulated Dose Zero - reset łącznej dawki
- Maximum Value Zero - reset wartości maksymalnej
- Ray sound - dźwięk impulsów, który z tego poziomu możemy włączyć lub wyłączyć bez jednoczesnego wyłączania alarmu progowego, z kolei gdy dźwięk wyłączymy przyciskiem [Bee/Set] z poziomu ekranu głównego, nieaktywny będzie zarówno dźwięk alarmu, jak i impulsów.
- Return - powrót do ekranu głównego, mamy tu dwie opcje:
- Save - zapis nowej wartości progu mocy dawki
- Exit - wyjście bez zapisu wartości progu, nawet jeśli ją zmodyfikowaliśmy, z kolei zmiana opcji dźwięku zapisze się, nawet jeśli wyjdziemy z menu przez [Exit] a nie przez [Save]
Nazwy niektórych pozycji są trochę niefortunne, np. "ray sound", ale generalnie da się domyślić, do czego służy dana opcja.
Czułość przyrządu jest bardzo dobra dzięki cienkiej ściance obudowy, która tylko nieznacznie osłabia promieniowanie docierające do detektora. Po dłuższym czas można uzyskać podwyższony wynik nawet na granicie oraz niskoaktywnym szkle uranowym - ten talerzyk na Polaronie dawał 0,7 µSv/h łącznej emisji:
Wyświetlacz świeci bardzo mocno, w ciemnym pokoju 3 x 3 m można używać go jako latarki, siła światła wystarcza też do czytania. Na poniższym zdjęciu odległość między dozymetrem a portretem sowy wynosi ok. 80 cm.
Niestety brak jest opcji regulacji jasności, generalnie ustawienia w wielu chińskich miernikach są bardzo skromne, nawet w przyrządach ze średniej półki.
Zasilanie odbywa się z wbudowanego akumulatorka, ładowanego przez port mini-USB. Ładowanie jest sygnalizowane świeceniem zielonej diody, tej samej, która błyska na czerwono w rytm impulsów podczas pomiaru.
Przyrząd wyróżnia się małymi wymiarami, jest znacznie mniejszy niż większość innych dozymetrów z Aliexpress, spośród nich porównywalne rozmiary ma tylko HFS-20
Dozymetr dostajemy solidnie zapakowany, nie tylko w tekturowe pudełko, ale też w kasetkę z plexi, co jest rzadkością
Instrukcja jest dość treściwa, choć nieściśle informuje o wyłącznie kosmicznym pochodzeniu tła promieniowania, pomijając radionuklidy w skorupie ziemskiej. Dodatkowo zawiera informacje o mocy dawki emitowanej przez tarczycę podczas terapii jodem-131 - jeśli nie przekracza ona 1 µSv/h, można mieć kontakt z dziećmi, zaś poniżej 5 µSv/h z dorosłymi. Niestety forma instrukcji zakrawa na żart - dwustronnie zadrukowana kartka A4
Czas na podsumowanie. QA060 jest jednym z lepszych tanich i prostych dozymetrów, dostępnych ostatnio na Aliexpress. Bez problemu posłuży nam do pomiaru promieniowania od większości "domowych" źródeł, w tym również tych o mniejszej aktywności, choć na wynik będziemy musieli dłużej poczekać. Ogromną zaletą jest reset pomiaru przy gwałtownej zmianie mocy dawki, zarówno in plus, jak i in minus, co było do tej pory domeną głównie rosyjskich konstrukcji.
W rankingu chińskich dozymetrów, który przedstawię po przetestowaniu większości mierników z Aliexpress, dozymetr QA060 będzie miał jedną z wyższych lokat.
Plusy
- bardzo dobra czułość
- reset pomiaru w razie gwałtownej zmiany mocy dawki
- małe wymiary
- intuicyjna obsługa
- dodatkowe informacje w instrukcji
Minusy
- skromne ustawienia
- powolny spadek wyniku z bardzo wysokich wartości
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz
Jeśli znajdziesz błąd lub chcesz podzielić się opinią, zapraszam!
[komentarz ukaże się po zatwierdzeniu przez administratora]