Przejściowa wersja RKP-1-2

Miernik (monitor) skażeń powierzchni RKP-1-2, wprowadzony w 1975 r., jest ulepszoną wersją RKP-1 z 1969 r. Starszy przyrząd miał następujące cechy charakterystyczne:

• skalę w mR/h i cpm o dość masywnej ramce mikroamperomierza, 
• zasilanie z 2 baterii R-20 w pojemniku zakręcanym zaślepką, taką jak DP-66 i RS-70 
• gniazdo słuchawki na wtyk koncentryczny, to samo co w pierwszych RK-67
• głośnik na tylnym krańcu lewej ścianki obudowy

Nowsza wersja otrzymała skalę w µGy/h (później też nA/kg) i cps, szufladkę na 4 paluszki AA i gniazdo słuchawki typu jack 3.5, a głośnik przesunięto na przedni kraniec boku obudowy. Do niedawna wszystko wydawało się jasne, jednak trafiłem na Allegro na ten mocno sfatygowany egzemplarz. 

https://archiwum.allegro.pl/oferta/miernik-skazen-powierzchni-rkp-1-2-i7723833105.html

Oznaczony jest RKP-1-2, zatem jest to nowsza wersja, ale skala i panel z oznaczeniami zakresów pochodzi jeszcze ze starszego modelu (mR/h i cpm), z nowszego ma tylko szufladkę na baterie, gniazdo słuchawek oraz głośnik w przednim krańcu bocznej ścianki obudowy.

https://archiwum.allegro.pl/oferta/miernik-skazen-powierzchni-rkp-1-2-i7723833105.html

Pewnym odstępstwem jest też nalepka znamionowa na przednim krańcu obudowy, aczkolwiek pozostałe egzemplarze miały tam, gdzie powinny - nad komorą baterii, trudno więc uznać to za istotną anomalię. 

https://archiwum.allegro.pl/oferta/miernik-skazen-powierzchni-rkp-1-2-i7723833105.html

Następny egzemplarz trafiłem na forum RHBZ i jest on w znacznie lepszym stanie zachowania:

http://forum.rhbz.org/topic.php?forum=65&topic=32

Ten monitor powstał w 1978 r., czyli 3 lata po wprowadzeniu nowszego modelu, i podobnie jak sfatygowany egzemplarz z Allegro, wprowadza nieco chaosu w dość uporządkowaną nomenklaturę polskiego sprzętu dozymetrycznego.

Trzeci miernik w wykonaniu przejściowym kupiłem osobiście. Wykonany w 1979 r. - poniżej zestawiłem go ze swoim wysłużonym egzemplarzem z rocznika 1990.

Tabliczka znamionowa jest w formie naklejki, taka sama jak na innych wyrobach ZZUJ Polon z tego okresu - po przekształceniu w "Polon-Alfa" zaczęto stosować przyklejane blaszane tabliczki z niebieskim tłem.

Od boków różnic praktycznie brak, jedynie żółty pasek, zaznaczający położenie detektorów jest wyraźnie jaśniejszy. 

Porównajmy teraz 3 egzemplarze tych monitorów - pierwszą wersję, oznaczoną RKP-1, przejściowy model RKP-1-2  z końca lat 70. i "dojrzały" z początku lat 90.

W egzemplarzu przejściowym zwraca uwagę przelicznik jednostek mocy dawki ekspozycyjnej - z pozaukładowych milirentgenów na godzinę na układowe pikoampery na kilogram. 

W eksploatacji miernika brak różnic, za wyjątkiem zakresu - model przejściowy ma szerszy zakres, odziedziczony po RKP-1, czyli do 30 mR/h (300 µSv/h), model "dojrzały" ma zakres do 200 µSv/h. Oba mierniki jednak, co do zasady, nie służą do pomiaru mocy dawki, a z uwagi na zastosowane liczniki G-M lepiej unikać ich przeciążania, gdyż skraca to ich żywotność. 

Przejściową wersję przedstawiłem jako ciekawostkę i kolejny element układanki, jaką jest sekwencja modeli przyrządów dozymetrycznych produkowanych przez ZZUJ Polon. Jeśli ktoś z Was dysponuje innymi nietypowymi egzemplarzami tego miernika, proszę o kontakt przez formularz bloga!