29 grudnia, 2024

Budzik Smiths Gay Dawn Repeater z farbą radową

Przedmiotów z farbą radową staram się raczej nie kupować z uwagi na radon oraz ryzyko skażenia drobinami farby w razie rozszczelnienia. Jednakże czasem robię wyjątek dla wyrobów, które w jakiś sposób się wyróżniają: wiekiem, aktywnością, wykonaniem itp.

Ten budzik, sygnowany brytyjską marką Smiths, został wykryty metodą "na przyrządy" - wskazówka RKP-1-2 szybko poleciała na koniec I zakresu. Początkowo nie planowałem zakupu, jednak widząc ten budzik w następnym tygodniu stwierdziłem, że warto go opisać na blogu. O zakupie przesądziła plastikowa obudowa i dość współczesny wygląd, zdradzający pochodzenie ze schyłkowego okresu stosowania farby radowej.


Stan zachowania jest średni - mechanizm nie działa i nosi ślady korozji:

24 grudnia, 2024

Monitor skażeń radioaktywnych EKO-C v. 4.2

 Monitor skażeń radioaktywnych EKO-C należy do serii mierników oznaczonej wspólnym prefiksem „EKO”. Produkowała je firma Polon-Ekolab, która powstała w wyniku przekształcenia gdańskiego oddziału Zjednoczonych Zakładów Urządzeń Jądrowych „Polon”. Cała seria przedstawiała się następująco:

  • EKO-C - monitor skażeń radioaktywnych z licznikiem okienkowym SBT-10A lub, w nowszej wersji, typu pancake
  • EKO-C/s - j.w. z dodatkowym gniazdem sondy scyntylacyjnej SSA-1P
  • EKO-D - radiometr beta gamma z sygnalizacją progową
  • EKO-D/p - j.w. tylko bez dźwiękowej sygnalizacji impulsów i opcji zmiany jednostki pomiaru, ale za to ze zmienną stałą czasową
  • EKO-I - radiometr inspekcyjny w kształcie latarki, wykorzystujący licznik okienkowy
  • EKO-ID - dawkomierz - sygnalizator przekroczenia dawki, w rodzaju ALDO-10 (brak informacji na stronie producenta)
  • EKO-K - dozymetr komorowy promieniowania gamma, w układzie przypominającym  dawne RKL-60, RKLG-62 czy DK-3
  • EKO-OD - miniaturowy dawkomierz osobisty (z wyświetlaczem) z sygnalizacją progową
  • EKO-P - miernik mocy dawki gamma z sygnalizacją progową
  • EKO-S - miniaturowy sygnalizator progowy (bez wyświetlacza), sygnalizujący przekroczenie jednego z 3 fabrycznie ustawionych progów
  • EKO-S/k - miniaturowy sygnalizator progowy (bez wyświetlacza), sygnalizujący przekroczenie jednego, ustawionego fabrycznie progu (wyprodukowano tylko małą serię)
  • EKO-S/p - sygnalizator progowy przenośny, wyposażony tylko w sygnalizację dźwiękową
  • EKO-S/s - sygnalizator progowy stacjonarny zasilany z sieci 220 V
  • EKO-W - radiometr gamma do pracy w trudnych warunkach, wygląda na wzmocnioną wersję  radiometru EKO-D bez możliwości pomiaru promieniowania beta i z wyświetlaczem w innym miejscu

 Omawiany tutaj EKO-C występuje w kilku wersjach:

  • EKO-C (wersja podstawowa, licznik SBT-10A) - trzy podtypy, wprowadzane kolejno (choć zdarzały się egzemplarze "przejściowe"):
    •  v.1 - zielony wyświetlacz, na klapce filtra oznaczenie, w którą stronę ją przesuwać dla pomiaru aktywności alfa i beta, a w którą przy pomiarze mocy dawki promieniowania gamma i rentgenowskiego
    • v.2 - cieńsza czcionka na przednim panelu, nóżki na spodzie białe, futerał na rzep, możliwość pracy podczas ładowania akumulatorków, wyświetlanie zer przed wynikiem na wyświetlaczu, na klapce filtra tylko strzałki z kierunkiem przesuwania
    • v.3 - grubsza czcionka, nóżki czarne, dodatkowa izolacja wokół licznika G-M, futerał na zatrzask (mój egzemplarz też może pracować w trakcie ładowania), na wyświetlaczu pojawia się tylko wynik bez poprzedzających zer
  • EKO-C v.4 (wersja zmodernizowana, okrągły licznik okienkowy, tzw. pancake umieszczony w "dolnej" części spodu obudowy, złącze do komputera - UWAGA, niektóre v.4 miały jeszcze stary licznik SBT-10A, por. recenzja tej wersji)
  • EKO-C v.4.2 (j.w., czarna, cienka rączka transportowa)
  • EKO-C/s - modyfikacja powyższych modeli, zarówno wersji 1-3, jak i 4+, mająca gniazdo do współpracy z sondą scyntylacyjną SSA-1P 

Dzięki uprzejmości Czytelnika mogę przedstawić ostatnią wersję tego miernika, czyli v. 4.2, która uzyskała atest w 2013 r., Wersja ta jest produkowana do chwili obecnej i stosowana zarówno w laboratoriach, jak i przez służby (policja, straż pożarna, Straż Graniczna).

19 grudnia, 2024

Książka Żarnowiec - sen o polskiej elektrowni jądrowej

Elektrownia Jądrowa "Żarnowiec", budowana w latach 80., miała zapoczątkować energetykę jądrową w Polsce. Niestety na skutek splotu wielu czynników - gospodarczych, politycznych i społecznych - zaawansowaną budowę przerwano, aparaturę sprzedano za bezcen lub zezłomowano, zaś nieukończona elektrownia straszy do dziś [LINK].

Sprawa Żarnowca nie doczekała się bogatej literatury, dopiero w ostatnich latach opublikowano kilka ciekawych prac. Przytaczam ich rozszerzone opisy bibliograficzne wraz z odnośnikami do katalogu Biblioteki Narodowej:

Raport w sprawie elektrowni jądrowej Żarnowiec : Warszawa, 6 czerwca 1990 roku / [raport oprac. przez zespół w składzie Stanisław Albinowski et al.] ; Zespół Prezesa Państwowej Agencji Atomistyki d/s Elektrowni Jądrowej Żarnowiec.
Albinowski, Stanisław (1923-2005) Oprac.
1990 | Warszawa : Editions Spotkania

Protesty przeciwko budowie elektrowni jądrowej Żarnowiec w latach 1985-1990 / Janusz Waluszko ; Instytut Pamięci Narodowej - Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu. Oddział w Gdańsku.
Waluszko, Janusz P. (1962- ) | Oddział w Gdańsku (Instytut Pamięci Narodowej) | Wałuszko, Janusz
2013 | Gdańsk : Instytut Pamięci Narodowej - Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu. Oddział

Wpływ programu jądrowego na polską gospodarkę : udział polskiego przemysłu / [autorzy: Łukasz Sawicki, Andrzej Sidło, Zbigniew Bachman, Adam Ostrowski, Zbigniew Wiegner].
Sawicki, Łukasz (ekonomia) Autor | Sidło, Andrzej Autor | Bachman, Zbigniew Autor | Ostrowski, Adam (inżynier) Autor | Wiegner, Zbigniew Autor | Ministerstwo Energii (Polska) Wydawca
[styczeń 2017] | Warszawa : Ministerstwo Energii

"Bez atomu w naszym domu" : protesty antyatomowe w Polsce po 1985 roku / Tomasz Borewicz, Kacper Szulecki, Janusz Waluszko.
Borewicz, Tomasz Piotr Autor | Szulecki, Kacper Autor | Waluszko, Janusz P. (1962- ) Autor | Europejskie Centrum Solidarności Wydawca
2019 | Gdańsk : Europejskie Centrum Solidarności

Odkłamać Żarnowiec / Jerzy Lipka.
Lipka, Jerzy Autor | Warszawska Firma Wydawnicza Wydawca
2019 | Warszawa : WFW

Żarnowiec : sen o polskiej elektrowni jądrowej / Piotr Wróblewski.
Wróblewski, Piotr (dziennikarz) Autor | Wydawnictwo Krytyki Politycznej Wydawca
2023 | Warszawa : Wydawnictwo Krytyki Politycznej | Wydanie pierwsze.

Dziś chciałbym omówić najnowszą spośród powyższych publikacji - wydaną przed rokiem książkę Piotra Wróblewskiego "Żarnowiec - sen o polskiej elektrowni jądrowej". Autor dotarł do byłych pracowników budowy elektrowni, w tym również kadry zarządzającej, rozmawiał też z aktywistami protestującymi przeciwko inwestycji oraz mieszkańcami okolicznych miejscowości. Wywiady uzupełnił aktami Służby Bezpieczeństwa z Archiwum IPN, artykułami prasowymi, archiwalnymi zdjęciami oraz fachową literaturą.


14 grudnia, 2024

Radiometr scyntylacyjny Fuji NHC-7 (NHC711B2-BYY2Y-S)

Prezentowany przyrząd jest jednym z szerokiej oferty profesjonalnych przyrządów pomiarowych japońskiej firmy Fuji Electric. 

Miernik występuje w dwóch wersjach, różniących się zastosowanym scyntylatorem, a tym samym zakresem energii mierzonego promieniowania:

  • NHC-6, określony jako niskoenergetyczny - scyntylator 12,7 x 12,7 mm, promieniowanie rentgenowskie 8-300 keV i gamma 50 keV - 1,5 MeV, przeznaczenie do pomiaru rozproszonego promieniowania od aparatury medycznej
  • NHC-7, określony jako szerokozakresowy - scyntylator 25,4 x 25,4 mm, promieniowanie gamma 50 keV - 3 MeV, dodatkowe tryby selektywnego pomiaru promieniowania o energii kwantów I-131 i Cs-137, zastosowanie głównie w medycynie nuklearnej

09 grudnia, 2024

Kieszonkowy miernik dawki MIDO-2

Prezentowany przyrząd MIDO-2 stanowi wersję rozwojową MIDO-1, omawianego przeze mnie w 2020 r. [LINK]. Podobnie jak poprzednik, mierzy łączną dawkę promieniowania gamma, ale w konstrukcji wprowadzono kilka istotnych modyfikacji. Przede wszystkim zamiast licznika mechanicznego z bębenkami (takiego jak w starych magnetofonach) zastosowano wyświetlacz LCD. Przyrząd wyskalowano w jednostkach dawki pochłoniętej (µGy) zamiast ekspozycyjnej (µC/kg). Dodano też alarm progowy mocy dawki o trzech progach, a także sygnalizację przeciążenia.


Z drobnych zmian można wymienić usunięcie przycisku testu baterii, a także inny klips mocujący miernik w kieszeni fartucha - starsza wersja miała "żabkę" jak ALDO-10.

03 grudnia, 2024

SPRZEDAM DOZYMETRY

 Święta już za pasem, zatem jak nie macie pomysłu na prezent, to zawsze możecie kupić dozymetr albo jakieś "świecidełka" do niego!

Poniżej przedstawiam mierniki na sprzedaż - wszystkie są sprawne i z bateriami, chyba że w opisie zastrzeżono inaczej. Chętnie odpowiem na wszelkie dodatkowe pytania.


Radiometr scyntylacyjny SRP-68 (starsza wersja). Przyrząd do pomiaru promieniowania gamma oraz silniejszego beta. Wysoka wydajność pomiaru kwantów gamma, znacznie większa niż licznika G-M, duża rozdzielczość (najmniejsza podziałka to 0,5 µR/h czyli 0,05 µSv/h). Sprzęt sprawny, po wymianie fotopowielacza, w komplecie z bateriami, polecam do pomiarów tła naturalnego (wykryje nawet drobne wahania) i poszukiwań geologicznych. Cena 1200 zł.

https://promieniowanie.blogspot.com/2024/06/radiometr-scyntylacyjny-srp-68-starsza.html

Dozymetr KDG-1 z ogromnym zakresem pomiarowym od 0,1 mR/h (1 µSv/h) do 1000 R/h (10 Sv/h), dodatkowo wyposażony w możliwość indykacji promieniowania beta. Cena 1500 zł.